Mno�źą się ostatnio jubileusze.

Jesienią 2007 r. ZS im. M. Curie-Skłodowskiej w Kętrzynie obchodził 60-lecie. Ksiądz od św. Alberta odprawiający mszę św. Powiedział : "Lubimy jubileusze: stwarzają okazję spojrzenia wstecz, pozwalają ocenić współczesność, rzetelniej ustawić przyszłość."

W środę 6.11.2019 r. w pięknym budynku Stowarzyszenia im. Arno Holza 35-lecie świętowało Towarzystwo Miłośników Kętrzyna (powstałe w 1984 r. z prezes Marią Skibińską- Raksimowicz na czele. Konkursy wiedzy, wydane liczne ksią�źki wspomnieniowe, legendy dzieci, fotografie i ró�źne wystawy nierzadko z Wojciechem Kętrzyńskim w tle wypełniały minione 35 lat.

Mieszkańcy Kętrzyna po roku 1945, później po 1956 przybyli z Kresów Rzeczypospolitej, w du�źej mierze z Wileńszczyzny. Nowe �źycie nie ukoiło sentymentu do kraju przodków i własnego dzieciństwa. Dlatego 14.01.1989 r. w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu odbyło się walne zebranie ( w 400-osobowym składzie) powołanego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Prezesem honorowym jednogłośnie wybrana prof. WILHELMINA IWANOWSKA, a prezesem Zarządu Głównego prof. SŁAWOMIR KALEMBKA, późniejszy Rektor UMK. Pierwszym Członkiem Honorowym został JE kardynał HENRYK GULBINOWICZ. Natychmiast powstawały oddziały w ró�źnych miastach, w Kętrzynie równie�ź, Prezes Maria Rutkowska-Kupran.

W Polsce oddziałów jest 20, członków ok 25�000. Pieczę nad całością sprawuje Kapitan Żeglugi Wielkiej urodzony w Kętrzynie prezes ZG in�ź. JÓZEF SZYŁEJKO. Pochodzi z rodziny Wilnian.

30-lecie TMWiZW czciliśmy wiosną 2019 r. oraz 9.11.2019 w Toruniu.

Znający ostatnie dzieje Polski wiedzą, �źe po skończonej wojnie 9.05.1945 ludzie ruszyli w świat : z Wileńszczyzny (czasem przez Kazachstan) do Polski; z Kętrzyna bracia Mazurzy do Niemiec, a w okresie SOLIDARNOŚCI do USA czy do Izraela w 1968 r. Weszło to nam w krew i teraz lubimy podró�źować, nie chwaląc się 6 wycieczek latem 2019 odbyłam.

Profesorowie Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie zwinęli swoje togi, nieliczne łańcuchy i berła rektorskie, by rozpoczęte wędrowanie zakończyć w Toruniu. Długo się nie namyślali, poniewa�ź Mikołaj Kopernik (1473-1543) pragnął uniwersytetu w grodzie swojego urodzenia. Ale z powołaniem TMWiZW zwlekali, dopiero rok 1989 "pasował". Przed paroma dniami w Muzeum UMK w Toruniu oglądaliśmy wypo�źyczone z Wilniusa akcesoria władzy uniwersyteckiej. Na portretach Ich dostojeństwa w zadumie, a prochy� rozsiane po świecie.

Mądry miesięcznik MAGAZYN WILEŃSKI, który kiedyś prenumerowałam, w nr 10/2019 w artykule "ŻYWY TO POMNIK GENIUSZU, WIELKOŚCI I CHWAŁY" na 440 rocznicę zało�źenia oraz 100. Rocznicę wskrzeszenia wileńskiej ALMA MATER podaje dokładne dzieje uniwersytetu, gdzie studiował Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Taras Szewczenko z Ukrainy� etc.

Biskup wileński Walerian Protasiewicz-Szuszkowski w r. 1556 diecezję wileńską, lud której ochrzczono w 1385 przez mał�źeństwo Jagiełły z Jadwigą, zastał w opłakanym stanie intelektualnym. Te�ź nie pró�źnowała reformacja.

Kardynał STANISŁAW HOZJUSZ radził sprowadzi do Wilna Jezuitów, co w Św. Lipce te�ź się później znaleźli. W 1569 pomyśleli o zało�źeniu kolegium jezuickiego. W dn. 1 kwietnia 1579 r. król polski Stefan Batory podpisał akt erekcyjny uczelni wileńskiej na szczeblu uniwersyteckim. Papie�ź Grzegorz XIII wydał bullę, a pierwszym rektorem został Piotr Skarga ( w 1578 ks. Jakub Wujek, tł. Pisma Św. na j. pol.). Były 3 wydziały: Sztuk Wyzwolonych, Filozofii i Teologii. W 1655 najechali Moskale, w 1661r. ich z Wilna wypędzono. Widziałam w r. 2003 początki odbudowy zniszczonego zamku ksią�źęcego wzorowanego na Wawelu, w r. 2013 ukończony pięknie. W 1773 r. Klemens XII(?) rozwiązał Zakon Jezuitów, powstała Komisja Edukacji Narodowej- Ministerstwo Oświaty pierwsze w Europie. Uniwersytet stał się uczelnią świecką. Studenci przybywali z ró�źnych krajów, uczono w j. polskim, wcześniej dominowała łacina. Rektorem został ks. Marcin Poczobutt-Odlanicki, zasłu�źony astronom.

Po upadku Rzeczypospolitej w r. 1803 przemianowany na Cesarski Uniwersytet Wileński podlegał Ministerstwu Oświaty w Petersburgu i nowo utworzonemu Kuratorium Wileńskiemu ,Ksią�źę Adam Czartoryski na czele.

Stanisław Staszic pisał: "Gdyby światło nie zapaliło się w Wilnie, zgasłoby w Polsce całej". Rektor w l. 1806-1815 matematyk Jan Śniadecki sprzyjał towarzystwom filomatów i filaretów. Mówił : "MATEMATYKA JEST KRÓLOWĄ WSZYSTKICH NAUK. JEJ ULUBIEŃCEM JEST PRAWDA A PIĘKNO I OCZYWISTOŚĆ JEJ STROJE Mój uczeń z LO skwitował: "Matematyka jest królową , a królowa niedostępna ..."

Po powstaniu listopadowym Mikołaj I nakazał zamknięcie wileńskiej Alma Mater, ocalały dwa wydziały: Lekarski i Prawno-Teologiczny. !9 kwietnia 1919 Wilno po 123 latach niewoli odzyskało wolność. Józef Piłsudski wskrzeszonemu uniwersytetowi nadał nazwę UNIWERSYTET STEFANA BATOREGO. 7 maja Naczelnik Państwa powołał docenta Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie Ludwika Kolankowskiego na pełnomocnika odbudowy uniwersytetu. Okoliczności wojny polsko-bolszewickiej utrudniały zadanie. W Ostrej Bramie odbyły się nieszpory wieczorne a Mszę Św. w katedrze odprawił ksiądz metropolita krakowski ksią�źę Adam Sapieha. W Sali kolumnowej wobec najwybitniejszych Polaków mowę wygłosił rektor Michał Siedlecki oraz naczelnik Józef Piłsudski.

Zamknięty w grudniu 1939 r. uniwersytet powołali do działania Litwini. W 1979 świętowali 400-lecie, a członkowie TMWiZW w Toruniu w sobotę 9.11. 2019 słuchali wykładu prof. dr. hab. MIROSŁAWA ADAMA SUPRUNIUKA �100-lecie Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie�.

Tak w świecie wszystko się zmienia. Znów przywołuję śp. ks. Jana Twardowskiego, który pisał:
Świat zwariował, polityka pudło.
Dom nie ten, nie ta brama.
Niewierzący chodzi na roraty.
I tylko miłość wariatka ta sama.

Bronisława Rutkowska