Janusz Kostrzewski

Przyszły profesor urodził się 10 marca 1950 r. w Mołodecznie w województwie wileńskim. Ojciec Jan, urzędnik, zginął w 1941 e. zastrzelony przez enkawudzistę w drodze na zesłanie. Matka, Maria z domu Sławińska, zajmowała się domem i wychowywaniem dzieci.

Naukę rozpoczął w Szkole Podstawowej w Brasławiu w 1956 r, dwa lata później rodzina przeniosła się do Święcian. Szkoła, do której uczęszczał pan profesor została zlikwidowana w 1959 r., po wkroczeniu Rosjan. W miejsce polskiej szkoły nowa władza utworzyła szkołę z językiem urzędowym białoruskim a później rosyjskim. Wiadomo było, źe kaźdy okupant poprzez indoktrynację pragnie wychować poddanych sobie obywateli.

W czasie wojny niemiecko-sowieckiej Święciany zajęli Niemcy, którzy tereny te przekazał kolaborującymi z nimi władzom Litwy. I znów pan Janusz musiał chodzić do szkoły powszechnej, tym razem litewskiej. Szowinistyczni Litwini zaczęli naukę od zlitwinizowania polskich nazwisk, a Polakom zabroniono rozmawiania po polsku na terenie szkoły. W 1944 r. pan profesor ukończył szkołę powszechną. Mówił wtedy dobrze po litewsku, znał równieź język niemiecki i rosyjski. Do gimnazjum litewskiego Polaków nie przyjmowano, polskiego zaś nie było. W tym samym jeszcze roku na Litwę wkroczyła Armia Czerwona, a wraz z nią władze radzieckie, które pozwoliły na zorganizowanie w Święcianach polskiego progimnazjum.

W 1945 r. w maju w ramach przesiedlenia rodzina wyjechała do Polski i osiedliła się w Olsztynie, gdzie pan profesor razem z bratem Zdzisławom rozpoczął naukę w gimna qum. W lutym 1946 r. z racji przeniesienia rodziny z Olsztyna do Rastemborka bracia rozpoczęli naukę w gimnazjum i liceum w tym mieście. Jak wspomina pan profesor, klasa, do której uczęszczał, była najstarszą w gimnazjum, a on był najmłodszym uczniem. Prof. bardzo wysoko ocenił talent dydaktyczny pana dyrektora W. Kowala, który uczył w liceum łaciny. "Dobra znajomość łaciny, którą zawdzięczam panu dyrektorowi W. Kowalowi, ułatwiła mi opanowanie języka angielskiego, czytanie prostych tekstów w języku francuskim, a nawet hiszpańskim, a przede wszystkim dobre opanowanie języka polskiego oraz terminologii naukowej z zakresu psychologii, medycyny, filozofii i nauk pokrewnych".

Po maturze stanąłem, jak podaje pan profesor, przed wyborem drogi źyciowej. Miał 18 lat i bardzo przykre doświadczenia z czasu wojny. To wszystko skłaniało go refleksji nad sensem i celem źycia i rodziło pytanie: kimźe jest człowiek? Co decyduje o tym, źe moźe on być zbrodniarzem lub świętym? W gestii kaźdego człowieka leźy wybór dobra lub zła. Co uczynić, by wybrał dobro? Jakich naleźy dokonywać wyborów, by sensownie przeźyć źycie i pomóc innemu człowiekowi w stawaniu się Człowiekiem?

Te zainteresowania skłoniły pana profesora do podjęcia w 1948 r. studiów filozoficzno-teologicznych w Lodzi, a w 1951 r. w celu pogłębienia wiedzy o człowieku podjął studia z zakresu psychologii na Wydziale Filozoficznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

10 czerwca 1954 r. pan profesor ukończył studia, uzyskując dyplom magistra. Przez następny rok był asystentem przy Katedrze Psychologii Eksperymentalnej KUL, zaś 2 stycznia 1955 r. rozpoczął wymarzoną pracę w Wojewódzkiej Przychodni Zdrowia Psychicznego w Lublinie w charakterze psychologa klinicznego, zwanego wówczas asystentem psychiatrycznym. W przychodni przepracował 19 lat. W tym czasie łączył pracę w WPZP z pracą na stanowisku asystenta, a później starszego asystenta w Katedrze Psychologii Ogólnej KUL.

W 1965 r. Janusz Kostrzewski obronił pracę doktorską z zakresu psychologii klinicznej .Poziom i dynamika rozwoju dzieci w zespole L. Downa".

Oprócz pracy w Wojewódzkiej Przychodni Zdrowia Psychicznego w Lublinie oraz na KUL profesor współpracował z Pracownią Psychometryczną PAFi, która zajmowała się m.in. konstrukcją, jak teź adaptacją do warunków polskich róźnych technik badawczych umoźliwiających poznanie człowieka.

Od l marca 1964 r. do 50 września 1966 r. był konsultantem badań nad epidemiologa głębszego upośledzenia umysłowego prowadzonych przez Pracownię Genetyki Klinicznej Instytutu Psychoneurologicznego w Pruszkowie (kierownikiem badań był prof. dr hab. med. I. Wald) w ramach współpracy polsko-amerykańskiej.

W latach 1969-1971 był konsultantem badań prowadzonych nad wpływem rehabilitacji medycznej na ogólny poziom sprawności dzieci zakładowych głębiej upośledzonych umysłowo (promotorem badań była doc. dr hab. med. D. Stomma).

Od l marca 1971 r. do 51 grudnia 1975 r. byt konsultantem w badaniach nad epidemiologią padaczki, prowadzonych przez Pracownię Epidemiologii Chorób Układu nerwowego I Kliniki Neurologicznej Instytutu Psychoneurologicznego w Warszawie (kierownikiem badań byt dr med., dziś prof. dr hab. med. Janusz Zieliński).

W latach 1975-74 był konsultantem badań nad społecznymi, ekonomicznymi i kulturowymi uwarunkowaniami lekkiego upośledzenia umysłowego, które byty realizowane przez Zakład Społecznych Problemów Zdrowotności Instytutu Filozofii i Socjologii PAM (kierownik naukowy tematu - prof. dr hab. Magdalena Sokołowska). Byty to badania realizowane w ramach współpracy naukowej polsko-amerykańskiej.

W ramach tejźe współpracy pan profesor konsultował w latach 1975-77 badania nad postępowaniem leczniczo-rehabilitacyjnym u małych dzieci rozwijających się z opóźnieniem (kierownik doc. dr hab. med, D. Stomma).

Prof. dr hab. J. Kostrzewski kierował kilkoma programami badawczymi, m. in. dotyczącymi:
czynników warunkujących powodzenie szkolne dzieci lekko upośledzonych umysłowo;
o podstaw diagnostyki psychologiczno-klinicznej i pedagogicznej odchyleń od normy u dzieci i młodzieźy;
o konstrukcji narzędzi diagnozy (w latach 1976-1980);
o problemu zróźnicowania zdolności szkolnych i przystosowania społecznego u dzieci umysłowo upośledzonych (w latach 1986-1990).

Prof. Kostrzewski uczestniczył w wielu międzynarodowych kongresach naukowych, na których wygłaszał referaty. Odbył szereg zagranicznych wyjazdów studyjnych i staźy naukowych, m. in. w Stanach Zjednoczonych (w Waisman Center on Mental Retardation and Hu-man Development, Uniwersytetu Wisconsin w Madison, 1975 r.), w Anglii (w Hester Adrian Research Centre for Study of Leaming Processes in Mentally Mandicapped, Uniwersytetu w Manchesterze, w Thomas Coram Research Unit, Uniwersytetu Londyńskiego 1978 r., na Wydziale Psychologii Uniwersytetu w Yorku, na Wydziale Psychologii Uniwersytetu w Muli 1985 r.). Zapoznał się z problematyką odchyleń od normy u dzieci i młodzieźy oraz z systemem pomocy tym dzieciom nie tylko w Stanach Zjednoczonych i Anglii, ale teź w Szwecji i Holandii.

l grudnia 1972 r. prof. dr hab. Kostrzewski podjął pracę w Państwowym Instytucie Pedagogiki Specjalnej w Warszawie na stanowisku docenta. W roku 1974 pełnił obowiązki dziekana Wydziału Rewalidacji tejźe uczelni. Razem z ówczesnym rektorem przekształcał tę półwyźszą szkołę w Wyźszą Szkołę Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej oraz nadawał pierwsze w historii tej szkoły magisteria.

l października 1982 r. Janusz Kostrzewski na własną prośbę został przeniesiony przez Ministerstwo Nauki, Szkolnictwa Wyźszego i Techniki z WSPS w Warszawie na Uniwersytet Łódzki.

Dnia 26 września 1992 r. dr Janusz Kostrzewski habilitował się na Wydziale Nauk Społecznych KUL na podstawie rozprawy pt. "Czynniki warunkujące powodzenie szkolne uczniów umysłowo upośledzonych oraz róźnice w profilach podstawowych zdolności szkolnych i przystosowania społecznego dzieci umysłowo upośledzonych i ich rówieśników o prawidłowym rozwoju intelektualnym".

Po uzyskaniu tytułu naukowego doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie psychologii został powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego tegoź uniwersytetu. Jest tam kierownikiem Zakładu Psychologii Klinicznej oraz kierownikiem specjalizacji w zakresie psychologii klinicznej. Jest takźe kierownikiem Zakładu Psychologii Klinicznej w Wyźszej Szkole Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Prowadzi równieź zajęcia dydaktyczne z zakresu psychologii klinicznej dla studentów Salezjańskiego Instytutu Wychowania Chrześcijańskiego FWT w Warszawie oraz zajęcia w Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej.

W swej działalności naukowej Janusz Kostrzewski zajmuje się psychologią kliniczną dzieci, młodzieźy i dorosłych oraz psychometrią. Podejmuje problemy dotyczące:
o podstaw psychologiczno-klinicznej diagnostyki odchyleń od normy u dzieci, młodzieźy i dorosłych, głównie diagnostyki niepełnosprawności intelektualnej, oraz diagnozy dyslek-sji, dysortografii, zespołu zaburzeń koncentracji uwagi, nadruchliwości, impulsywności (ADHD), zaburzeń zachowania i osobowości;
o niepełnosprawności intelektualnej, w tym wiąźące się z zespołem Downa;
o poziomu rozwoju podstawowych zdolności szkolnych, zdolności współtworzących zdolności matematyczne u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną i ich pełnosprawnych umysłowo rówieśników;
o zachowania przystosowawczego i zaburzeń w zachowaniu dzieci i młodzieźy z niepełnosprawnością intelektualną;
o cech osobowości dzieci i młodzieźy z niepełnosprawnością intelektualną, w tym z zespołem Downa, padaczką, jak teź ich rówieśników o prawidłowym rozwoju umysłowym;
o róźnic profilów podstawowych zdolności szkolnych oraz zachowania przystosowawczego u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną i ich sprawnych intelektualnie rówieśników;
o czynników warunkujących procesy szkolne dzieci z niepełnosprawnością intelektualną oraz ich rówieśników o prawidłowym rozwoju umysłowym;
o róźnic cech osobowości, jawnego i ukrytego niepokoju u dzieci z rozpoznaną nerwicą i zdrowych, jak teź u dzieci z zaburzeniami zachowania;
o róźnic w zakresie podstawowych zdolności szkolnych, cech osobowości, niepokoju, depresji i agresji u dzieci z zespołem koncentracji uwagi, nadruchliwości, impulsywności;
o czynników warunkujących efektywność leczenia cukrzycy u młodzieźy i dorosłych oraz osteoporozy u osób starszych;
o konstrukcji, oceny rzetelności i trafności oraz normalizacji szeregu własnych technik diagnozy (np. Test uczenia się wzrokowo-słuchowego: "Pismo chińskie", 1989; Test przeryso-wywania figur geometrycznych, 1989; Skala percepcji słuchowej słów, 1999 i in.);
o adaptacji, oceny rzetelności i trafności szeregu znanych w świecie technik pomiaru inte-ligencji (np. Skala Inteligencji dla Małych Dzieci według Psyche Cattell Infant Intelligence Scalę, 1964, 1974), zachowania przystosowawczego (Skala Zachowania Przystosowawczego dla Dzieci, Młodzieźy i Dorosłych K. Mihiry i in" 1975), dojrzałości percepcji i koordynacji wzrokowo-ruchowej (Skala Bender-Koppitz dla dzieci od 5 do 10 lat, 1971), oraz osobowości (R. B. Porter i R. B. Cattell: Kwestionariusz osobowości dla dzieci od 8 do 12 lat, 1964).

Ma zakończenie warto podać, jakie Janusz Kostrzewski miał hobby. Według jego własnej relacji od 6 roku źycia jeździł na łyźwach, zaczynał na pięknym jeziorze Dryświaty w Brasławiu. Przez wiele lat zimą uprawiał narciarstwo, a latem odbywał wędrówki górskie, szczególnie szczytami Tatr. Po złamaniu szyjki kości udowej lewej nogi musiał z tych przyjemności zrezygnować. Teraz ogranicza się do spacerów pięknymi dolinami tatrzańskimi, Ulubioną formą wypoczynku byty dla niego wyprawy rowerowe w celach krajoznawczych, najpierw samotne, później z synami. Inną jego pasja jest czytelnictwo interesujących ksiąźek.

W relacjach autobiograficznych Janusz Kostrzewski wyznał: "Gdybym miał przed sobą jeszcze jedno źycie, to poświęciłbym się zgłębianiu ludzkiej psychiki oraz pomocy człowiekowi będącemu w potrzebie".


Lucyna Tokarczyk




<--powrót
Losowe zdjęcie

Statystyki

odwiedziło nas:

gości
dzisiaj jest




Znane, mniej znane



Legendy, konkursy, bajki
Strona główna Strona główna Mapa strony Kontakt