Na skwerze pomiędzy Ratuszem, a Starym Ogólniakiem 17 listopada uroczyście odsłonięto pamiątkową tablicę poświęconą historii Zofii Licharewej, która ratowała lokalne zabytki ju�ź od 1945 roku, była zało�źycielką Muzeum im.Wojciecha Kętrzyńskiego i jego pierwszą kustosz.

O tym jak istotną rolę w zachowaniu dziedzictwa naszego miasta i jego historii odegrała Zofia Licharewa, mówili burmistrz Kętrzyna Ryszard Henryk Niedziółka oraz starosta kętrzyński Michał Kochanowski.

Pamiątkowa tablica powstała dzięki zaanga�źowaniu członków Towarzystwa Miłośników Kętrzyna.

Warto wspomnieć, �źe dzięki staraniu TMK radni miejscy nadali skwerowi imię Zofii Licharewej.

Wydarzenie jest pokłosiem realizowanego przez TMK projektu pn. "Ratujemy zabytki z Zofią Licharewą - zdą�źyć przed szabrownikami".

Ewa Brzostek

---

ZOFII LICHAREWEJ TABLICĘ ODSŁONIĘTO ...

W czwartek 17.11.2022 godz. 10.00 przy Ratuszu na pięknym placyku zgromadziło się liczne grono uczniów LO im. Wojciecha Kętrzyńskiego, członkowie TMK, władze miasta i powiatu oraz mieszkańcy Kętrzyna. Pomimo ochłodzenia wyjrzało jesienne słoneczko pragnące uświetnić wzniosłą uroczystość ku uczczeniu zasług Zofii Licharewej (1883-1980) niestrudzonej działaczki na rzecz historii dawnego Rastenburga.

Członkowie Towarzystwa Miłośników Kętrzyna (powstało w 1984 r.) z prezes Maryną Skibińską Raksimowicz na czele i aktywnym współdziałaniu Zarządu od paru lat pokonywali rozmaite niuanse w celu realizacji wzniosłych zamierzeń.

Uroczystość rozpoczęła redaktor Ewa Brzostek, jak zwykle z dobrą dykcją i znajomością tematu. Naświetliła dzieje TMK, jego plany ochrony od zapomnienia wybitnych osobistości, w pierwszej kolejności Zofii Licharewej i zaprzyjaźnionego z nią Eugeniusza Gałdziewicza (1884-1958).

Głos zabrał Pan Burmistrz Ryszard Niedziółka akceptująco ustosunkowany do zaprojektowanego dzieła w postaci ju�ź gotowej tablicy. Pan Starosta Michał Kochanowski zawsze obecny na tego rodzaju uroczystościach zwrócił uwagę na akcent historyczny w centrum miasta wskazany.

Biało-czerwona wstęga przecięta, oklaski, wiązanki biało-czerwone, krótkie Polaków rozmowy wyraziły ogólne zadowolenie.

Andrzej Sobczak- pierwszy burmistrz Kętrzyna, znawca �źycia dostojnych upamiętnionych odsłonił stronice historii. Córka carskiego generała - majora Zofia Licharewa przyszła na świat 14.08.1883 r. w miejscowości Tośna k. Petersburga. Była panną szlachetnie urodzoną. Ojciec Aleksy Licharew, Rosjanin, matka Maria z d. Gruszecka- Polka w mał�źeństwie wyznania prawosławnego. W tym wyznaniu Pani Zofia od 1980 r. spoczywa na cmentarzu w Kętrzynie. Wszechstronnie wykształcona w domu, ukończyła te�ź szkołę dla dziewcząt dającą tytuł nauczycielki domowej. W tamtych czasach (XIX-XX w.) kobiety w pracy wysoko nie sięgały Pani Zofia jednak uczestniczyła w badaniach geologicznych na Dalekim Wschodzie; studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, mieszkała w Warszawie i w Wilnie.

Kończąca się 9 maja 1945 r. II wojna światowa spowodowała wędrówkę ludów. Do Rastenburga przybywają repatrianci ze wschodnich rubie�źy RP-j, wśród nich Pani Zofia i Pan Eugeniusz z okolic Suwałk.

Wkraczająca 27.01 1945 r. do Kętrzyna Armia Czerwona narzuciła swoje rygory. Rozpoczęło się nowe �źycie na zgliszczach i ruinach miasta (od 7.06.1946 r. nazwa). Opustoszałe niemieckie sadyby stały się łupem "zapobiegliwych". Zofia Licharewa walczyła o ka�źdy napotkany przedmiot, dzisiaj eksponaty Muzeum Warmińskiego w Olsztynie oraz Muzeum w Kętrzynie. Pan Gałdziewicz penetrował miejsca zgromadzonych księgozbiorów by w 1947 r. utworzyć bibliotekę. Obecnie w Kętrzynie jest ich kilka.

Ciąg dalszy uroczystości prowadził śladami na ście�źkach dostojnych Państwa. Dom przy ul. Warszawskiej (niedu�źy i skromny) mieścił pierwsze muzeum kętrzyńskie z kustoszem Panią Licharewą. Za czasów Burmistrza Tadeusza Mordasiewicza w r. 2000 ufundowana tablica o tym informuje z pięknie odświe�źonym napisem dzisiaj. Gimnazjum Wojciecha Kętrzyńskiego ( z r. 1885) przy Bazylice św. Jerzego, Baszta przy murze, zamek z pięknymi salonami pełnymi eksponatów. Wystawa stała w Sali Rycerskiej (na parterze) obrazy wypo�źyczone w Olsztynie na I p. (to sala im. Zofii Licharewej). Kondygnacja trzecia prezentuje meble, ró�źne precjoza i Kąciki Kętrzynian: Wojciecha , Arno Holza. Sala projekcji filmowej równie�ź. Ciekawa wystawa dawnego obuwia (sprowadzona z Gdańska).Co za oryginały ... trudne dla szewca i ludzkich nóg.

Miłe pokoje "Konika Mazurskiego" zawsze godne obejrzenia. Wędrówkę muzealną zakończyliśmy, a tych wspaniałych kufrów posa�źnych naliczyłam chyba 15. Hołd składamy, słowa podziękowań kierujemy pod adresem ludzi tworzących piękno, dbających o piękno, by �źycie było upięknione.

Bronisława Rutkowska